Od 1 stycznia 2025 roku w życie wchodzą nowe przepisy unijne dotyczące stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych (F-gazów), które będą miały istotny wpływ na rynek HVACR w Polsce i całej Unii Europejskiej. Aktualizacja rozporządzenia UE nr 517/2014 to kolejny krok w kierunku ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i realizacji celów klimatycznych UE. Zmiany te będą szczególnie odczuwalne dla producentów, instalatorów, dystrybutorów, serwisantów, a także inwestorów planujących nowe instalacje chłodnicze i klimatyzacyjne.
Dlaczego to ważne?
Fluorowane gazy cieplarniane, stosowane m.in. w systemach chłodniczych i klimatyzacyjnych, mają wysoki współczynnik GWP (Global Warming Potential), czyli potencjał tworzenia efektu cieplarnianego. UE dąży do systematycznego ograniczania ich emisji, promując bardziej ekologiczne alternatywy.
Od 2025 roku zakazy i ograniczenia będą dotyczyć m.in.:
- określonych czynników chłodniczych,
- urządzeń napełnianych tymi czynnikami,
- importu i produkcji układów zawierających F-gazy o wysokim GWP.
Najważniejsze zmiany w skrócie:
1. Zakaz stosowania czynników o GWP > 750 w klimatyzatorach typu split (poniżej 12 kW)
- Od 1 stycznia 2025 r. nowe jednostki klimatyzacyjne typu split o mocy chłodniczej poniżej 12 kW nie będą mogły być napełniane czynnikiem o GWP wyższym niż 750.
- Dotyczy to m.in. popularnego R-410A (GWP ≈ 2088), który będzie sukcesywnie wypierany przez R-32 (GWP ≈ 675) i czynniki naturalne, np. propan (R-290).
2. Stopniowe ograniczenie podaży HFC (tzw. HFC phase-down)
- Ilość F-gazów dopuszczona do obrotu na terenie UE będzie ograniczana według ustalonego harmonogramu.
- Przewidziano łączny spadek dostępności HFC o ponad 80% do 2030 roku względem poziomu referencyjnego z 2015 r.
3. Zakaz sprzedaży i importu urządzeń napełnionych HFC o GWP > 150 w chłodnictwie komercyjnym
- Dotyczy np. zamrażarek i chłodziarek do użytku w handlu detalicznym.
- Firmy będą zmuszone do stosowania czynników o bardzo niskim GWP, np. CO₂ (R-744), propanu (R-290), izobutanu (R-600a).
4. Obowiązek rejestracji i certyfikacji
- Rozszerzono obowiązek certyfikacji dla firm pracujących z czynnikami chłodniczymi.
- Wszystkie instalacje muszą być wykonywane przez certyfikowanych instalatorów, a każda operacja serwisowa – odpowiednio udokumentowana.
5. Ułatwienia dla czynników naturalnych
- Nowelizacja wprowadza preferencje dla stosowania czynników naturalnych (propan, amoniak, CO₂), które nie podlegają ograniczeniom F-gazowym.
Które czynniki chłodnicze będą wycofywane?
Oto przykładowa tabela wskazująca, które czynniki zostaną ograniczone w najbliższych latach:
| Czynnik chłodniczy | GWP | Status od 2025 | Zastosowanie obecnie | Alternatywy |
|---|---|---|---|---|
| R-410A | 2088 | Zakaz w klimatyzatorach <12 kW | Klimatyzacja domowa, multisplit | R-32, R-290 |
| R-404A | 3922 | Zakaz w większości nowych instalacji | Chłodnictwo komercyjne | R-448A, CO₂ |
| R-134a | 1430 | Silne ograniczenie | Chłodnictwo, auta, AGD | R-513A, R-1234yf |
| R-407C | 1774 | Stopniowe ograniczenie | Klimatyzacja, chłodnictwo | R-32, R-452B |
Co to oznacza dla instalatorów i inwestorów?
1. Więcej szkoleń i certyfikacji
- Instalatorzy będą musieli stale podnosić swoje kwalifikacje, znać nowe czynniki, procedury serwisowe i zasady bezpieczeństwa.
2. Zmiana w magazynowaniu i logistyce
- Niektóre czynniki wymagają specjalnych warunków składowania (np. propan – gaz palny).
- Trzeba też przewidywać trudności z dostępnością „starych” czynników.
3. Koszty modernizacji i dostosowania
- Inwestorzy planujący nowe obiekty chłodnicze muszą uwzględnić zmieniające się przepisy – projektanci powinni wybierać tylko urządzenia kompatybilne z przyszłymi wymaganiami.
4. Większa presja na producentów i dostawców
- Producenci urządzeń już dziś przechodzą na czynniki z niższym GWP.
- Dystrybutorzy muszą oferować urządzenia i komponenty zgodne z regulacjami F-gazowymi.
Wsparcie od naszej firmy
Jako dystrybutor czynników chłodniczych oraz urządzeń HVACR:
- Posiadamy w ofercie alternatywy dla czynników o wysokim GWP, w tym: R-32, R-290, R-744 (CO₂), R-1234yf.
- Dostarczamy urządzenia zgodne z regulacjami 2025+: klimatyzatory typu split z R-32, agregaty chłodnicze z CO₂, itp.
- Zapewniamy wsparcie techniczne przy doborze zamienników i komponentów dla modernizacji istniejących instalacji.
Podsumowując:
Nowelizacja rozporządzenia F-gazowego to przełomowy moment dla rynku HVACR. Dostosowanie się do nowych regulacji to nie tylko obowiązek prawny, ale też szansa na rozwój i zwiększenie konkurencyjności. Dzięki naszym produktom, wiedzy i wsparciu technicznemu – możesz przejść przez te zmiany pewnie i bezpiecznie.
Masz pytania dotyczące F-gazów, certyfikacji lub alternatywnych czynników? Skontaktuj się z naszym działem technicznym – jesteśmy tu, by pomóc.
Sprawdź naszą ofertę czynników chłodniczych lub skontaktuj się z naszych działem technicznym: